#izmirde
Bilim insanları, insan kaynaklı faaliyetler sonucu Dünya’da iki yeni mevsimin ortaya çıktığını açıkladı. “Sis Mevsimi” ve “Çöp Mevsimi” olarak adlandırılan bu dönemler, ekosistemler ve insan sağlığı üzerinde ciddi tehdit oluşturuyor.
Bilim insanları, iklim değişikliği ve insan faaliyetlerinin Dünya’nın doğal döngüsünü geri dönülmesi zor biçimde değiştirdiğini açıkladı. Son araştırmalara göre, geleneksel dört mevsimin ötesinde artık iki yeni mevsim daha var: "Sis Mevsimi" ve "Çöp Mevsimi". Bu mevsimler özellikle Güneydoğu Asya'da belirgin şekilde yaşanıyor ve hem doğayı hem de insan sağlığını tehdit ediyor.
“Sis Mevsimi”, Endonezya ve Malezya gibi ülkelerde tarım alanlarının temizlenmesi amacıyla gerçekleştirilen kontrollü yangınlardan kaynaklanıyor. Haziran ile Eylül ayları arasında yoğun duman, yalnızca bu ülkeleri değil çevre bölgeleri de etkiliyor. Hava kalitesi tehlikeli düzeylere inerken, milyonlarca insan solunum yolu hastalıkları riskiyle karşı karşıya kalıyor.
“Çöp Mevsimi” ise Endonezya'nın Bali adasında, Aralık ile Mart ayları arasında yaşanıyor. Muson rüzgarları ve okyanus akıntıları nedeniyle büyük miktarda plastik atık kıyılara sürükleniyor. 2024’ün Mart ayında yalnızca bir ayda 3.000 ton çöp kıyıya vurdu. Bu durum, çöp kirliliğinin artık bir mevsimsel döngü haline geldiğini gösteriyor.
Benzer örnekler dünya genelinde artıyor. ABD’nin Kaliforniya eyaletinde orman yangını sezonu neredeyse tüm yıla yayılırken, Hindistan'ın kuzeyinde kış aylarında yoğun hava kirliliği görülüyor. Avrupa’da da mevsimlerin süreleri ve etkileri değişiyor; yazlar daha uzun ve sıcak, kışlar ise daha kısa ve kar yağışsız geçiyor.
Bilim insanlarına göre bu yeni dönemler, artık klasik mevsim tanımlarının yetersiz kaldığını gösteriyor. “Aritmik” ve “senkoplu” mevsimler gibi yeni kavramlar iklim biliminde yer edinmeye başlıyor. Doğa, alışılmışın dışında bir ritimde işlemeye başladı.
