#izmirde
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 21 yıldır düzenlenen “Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri”ni dijital ortama taşıdı. İZMİR MİRAS çatısı altında hazırlanan dijital harita sayesinde ödüllü yapılar, zanaatkârlar ve restorasyon örnekleri artık çevrim içi olarak görüntülenebiliyor. Proje, İzmir’in kültürel mirasını hem koruma hem de daha geniş kitlelere tanıtma açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2003 yılından bu yana düzenlediği Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri kapsamında ödül alan kişi ve yapıların “dijital harita” üzerine taşındığı bildirildi. Bu çalışma, “İZMİR MİRAS” çatısı altında yapılmış ve ödül almış yapılarla zanaatkârların yer aldığı bir arşiv niteliği taşıyor. Dijital harita üzerinde her yapı için fotoğraflar ve açıklamalar da bulunuyor; böylece ödüllendirilen miras değerlerine erişim kolaylaşıyor.
Ödül programı, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 2003 yılında başlatılmış olup yalnızca pandemi döneminde iki yıl ara verilmiş ve bu yıl itibarıyla 21. kez düzenleniyor. İngilizce kökenli bilgilere göre 2024 yılı itibarı ile ödül programı 20’nci kez gerçekleştirilmiş durumda. (izmir.bel.tr) Bu uzun süreli devamlılık, programın yereldeki kültürel mirasa verdiği önemi ortaya koyuyor.
Türkiye’de yerel yönetimler düzeyinde benzeri pek fazla olanı olmayan bu ödül programı “yerel ölçekte ilk ve tek” özelliğini taşıdığı belirtiliyor. (izmir.bel.tr) Bu yönüyle, yalnızca bir ödül değil, aynı zamanda İzmir’in kültürel mirasına sahip çıkma bilincini artıran bir platform olarak işlev görüyor. Ödüller sayesinde hem mimari yapılar hem de geleneksel zanaat sahipleri görünürlük kazanıyor.
Dijital harita çalışmasında, ödül almış yapıların konumu, görselleri ve açıklamaları coğrafi bilgi sistemi (CBS) kullanılarak erişime açıldı. (izmir.art) Bu sayede şehirdeki miras değerlerinin mekânsal yayılımı da daha net görülüyor. Ayrıca, bu tür bir dijital arşiv sayesinde koruma bilinci ve farkındalık daha geniş kitlelere ulaşıyor.
Bu arşiv çalışmasını yürüten birim olarak, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı’nın Kültürel Mirasın Yönetimi ve Tanıtımı Şube Müdürlüğü öne çıkıyor. Ayrıca bu birime, dijital harita sürecinde destek veren birim olarak Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğü de katkı sağlamış durumda. Çalışmanın bu iki birimin iş birliğiyle yürütülmesi, teknik ve içerik açısından bütüncül bir yaklaşımın benimsendiğini gösteriyor.
Ödül programı, “Tarihi Yapıda Yaşam”, “Tarihi Mekânda Geleneksel Zanaatların Yaşatılması”, “Esaslı Onarım” gibi birden çok kategori içeriyor. (tarihesaygi.com) Örneğin 2023 yılı ödüllerinde 27 başvuru ödüle layık görülmüş ve gençlerin miras bilincini geliştiren okul projeleri de teşvik edilmiştir. (izmir.bel.tr) Böylece ödül programı yalnızca yapıları değil, toplumsal ve kültürel süreçleri de kapsayan bir yapıya sahip.
Sonuç olarak, dijital harita üzerinden erişime açılan bu envanter çalışması hem ödül almış yapıların daha görünür olmasını sağlıyor hem de gelecek kuşaklara kültürel miras konusunda önemli bir kaynak sunuyor. Koruma bilincinin şehir düzeyinde yaygınlaşmasına katkı vermesi açısından bu tür projeler örnek teşkil ediyor. Böylece İzmir’in mirasına dair bilinç ve sahiplenme duygusu güçlenmiş oluyor.
